Arabisch pand

Havana, 19 januari 2013

In het oude centrum, voor het Spaans consulaat, staan de Cubanen rijen dik te wachten op een visum naar Spanje. Voor het eerst mag deze week vrij worden gereisd, een liberale maatregel van het regime. Panden in het oude centrum worden met geld van de EU en Unesco  opgeknapt. Prijzen klimmen. Interessanter zijn de wijken buiten dit oude deel. We lopen door een drukke kleurrijke volkswijk van koloniale panden, die de invloed van de tijd niet hebben doorstaan. We staan stil bij een imposant pand, ooit neergezet in opdracht van een Arabier, meer dan 250 jaar terug in de tijd. Van de in royale etages opgezette luxe is weinig meer over: socialistische onteigening heeft het gebouw behalve woonruimte in kleine kamerappartementen, weinig goeds gebracht. De tijd heeft haar invloed op de gevel geëtst. Verscheurde verflagen. Armoede en geen stromend water. Overal los hangende kabels. Buiten verhaalt één van de bewoners over de historie van het gebouw. Zelf is hij ambtenaar, die de mensen thuis bezoekt met voorlichting over de volksgezondheid. Hij geeft een rondleiding in het huis. Mensen wonen met twee of drie personen in een kleine ruimte van enkele vierkante meters. Alle deuren staan open: buiten is ruimte genoeg. Het gebouw is verkaveld in vijftig appartementen, daar waar de eerste bewoner er alleen met zijn gezin woonde. De man verdient omgerekend € 20,- per maand. Dat is niets. Daar staat tegenover dat de staat geen huur in rekening brengt. Maar daar houdt de luxe een beetje op. “Ik kan mijn zoon in de V.S. wegens armoede niet bezoeken. Ik heb er zelf jaren gewoond, maar moest na een niet betaalde boete terug naar Cuba.”Een andere bewoner werkt in de tabaksfabriek en verdient wat bij door zelf sigaren te verkopen aan toeristen.

Verder onderweg knip ik foto’s van een kapperszaak en een school, waar de heersende ideologie op een muur is geprojecteerd: rechtvaardigheid, verdraagzaamheid en verantwoordelijkheid.
Een lange dag van bezichtigingen eindigt in een onrustige nacht: in Havana is het nooit stil.